“Anestezi, cerrahi işlemler sırasında hastanın ağrı hissetmemesi ve rahat bir şekilde müdahale edilmesi amacıyla uygulanan bir tıbbi tekniktir.”

ANESTEZİ VE REANİMASYON

Anestezi, genel anestezi, bölgesel anestezi ve lokal anestezi gibi farklı türlerde uygulanabilir. Genel anestezi, hastanın bilinç kaybı yaşadığı ve tüm vücudunun etkilenerek ağrı hissetmediği bir durumdur. Bölgesel anestezi, belirli bir bölgenin uyuşturulmasıyla sağlanırken, lokal anestezi ise yalnızca küçük bir alanın uyuşturulması için kullanılır.

Anestezi, genellikle cerrahi müdahaleler, doğum, diş tedavileri ve bazı tanı prosedürleri gibi durumlarda uygulanır. Örneğin, büyük cerrahiler, ortopedik operasyonlar, karın cerrahisi ve kalp cerrahisi gibi işlemlerde genel anestezi tercih edilirken, doğum sırasında epidural anestezi gibi bölgesel anestezi yöntemleri kullanılabilir.

Anestezi, sadece ağrıyı ortadan kaldırmaz. Aynı zamanda hastanın rahatlığını sağlar. Cerrahın işini kolaylaştırır. Ameliyat sırasında stres ve kaygıyı azaltır. Bu nedenle anestezi çok önemlidir.

Anestezi süreci, ameliyat öncesi hastanın genel sağlık durumu, ameliyatın türü ve süresi gibi faktörlere bağlı olarak planlanır. Anestezi uzmanları, hastanın tıbbi geçmişini değerlendirir, gerekli testleri yapar ve cerrahi girişimin türüne uygun anestezi yöntemini belirler.

Anestezi süreci, anestezi uygulaması sırasında vital bulgularınızın (kalp atış hızı, kan basıncı, oksijen seviyesi vb.) ve yaşamsal fonksiyonlarınızın sürekli olarak izlenmesini kapsar. Bu izleme, anestezi derinliğini ayarlamak ve olası komplikasyonları önlemek için son derece önemlidir. Anestezi sonrası dönemde ise hastanın uyanma süreci dikkatle takip edilir ve gerekli durumlarda destek sağlanır.

Anestezi Ve Reanimasyon Uzmanı

Anesteziyoloji ve Reanimasyon uzmanları, tıp fakültesi mezuniyetinin ardından, Anesteziyoloji ve Reanimasyon dalında 5 yıllık uzmanlık eğitimini başarılı bir şekilde tamamlayan kişilerdir. 

Anestezi sırasında hastanın solunum, dolaşım ve kalp fonksiyonları başta olmak üzere bütün hayati fonksiyonları anestezi uzmanı ve anestezi teknikeri tarafından, yüksek teknolojiye sahip solunum cihazları, monitörler aracılığı ile bütün anestezi ve ameliyat süreci yakından takip edilir.

Anestezi uygulamaları öncesinde, ameliyat olacak hastanın anestezi uzmanı tarafından fizik muayenesinin yapılması gerekir. Anestezi doktorunuz bu muayenede; mevcut ve geçmiş bütün hastalıklarınızın yanında, kullandığınız ilaçlar, anestezi uzmanının gerekli gördüğü kan tetkikleri, görüntüleme tetkikleri ve ilgili uzmanlık dalı konsültasyonlarını değerlendirir. Cerrahi işlemin türüne göre anestezi planı hazırlanır.

Anestezi Çeşitleri Nelerdir?

» Genel Anestezi

Genel anestezi hastanın geçici olarak kontrollü bir şekilde bilinçsiz hale getirildiği süreçtir. Genel anestezi uygulamasının amaçları; hastada bilinç kaybını, hareketsizliği, kas gevşemesini ve kan basıncı artışı, taşikardi, takipne gibi sempatik hiperaktivitenin önlenmesini sağlamaktır. Bu şekilde güvenli ve konforlu cerrahi süreci sağlanır.

Genel anestezi, solunum yolu ile uygulanan inhalasyon anestezikleri ve damar yolu ile uygulanan intravenöz anestezik ilaçlar ile gerçekleştirilir. Hastanın solunumunun kolaylaşması ve emniyete alınması hastası, ameliyatın kolaylaşması için iskelet kaslarının gevşemesi için kaslarda paralizi yapan kas gevşetici ilaçlar da kullanılır. 

» Bölgesel Anestezi

Ameliyat türüne ve hastanın mevcut ek hastalıklarına ve talebine bağlı olarak genel anestezi yerine bölgesel anestezi ve rejyonel anestezi teknikleri de uygulanmaktadır. 

Bölgesel anestezi uygulamaları genellikle ortopedi ve plastik cerrahinin ekstremite ameliyatlarında uygulanmaktadır. Total intravenöz anestezideki gibi damar yoluyla veya esktremiteyi inerve eden sinir köklerine lokal anestezik ilaçların enjeksiyonu ile sinir bloğu yapılır. Bu uygulamalar ile hasta ameliyat sırasında ağrı hissetmez fakat uyanıktır. 

» Spinal – Epidural Anestezi

Spinal ve epidural olan anestezi uygulamalarında da hastanın bilinci açıktır ve ameliyat sırasında ağrı duymaz bacaklarını hareket ettiremez. Omur iliği saran zar tabakarı arasına lokal anestezik uygulanarak anestezi sağlanır.   

Omuriliği üç zar tabakası sarar. Spinal anestezi uygulamalarında lokal anestezik ajan omuriliği saran 1 ve 2. Zarlar arasına beyin omurilik sıvısının bulunduğu aralığa verilir. Epidural anestezide ise lokal anestezik ilaç en dış zar etrafındaki boşluğa enjekte edilir.

Epidural analjezi ameliyat sonrasında ağrıyı önlemek içi özellikle ortopedi ve sezaryen ameliyatlarında uygulanmaktadır. Spinal anestezi ve epidural anestezi uygulamalarının avantajlarını birleştirerek kombine spinal epidural anestezi hekimlerin çok tercih ettiği bir yöntemdir.

Aynı işlem ile hem spinal anestezi sağlanarak ağrısız ve güvenli ameliyat gerçekleştirilir. Epidural analjezi ile de ameliyat sonrasının ağrısız geçmesi sağlanır.

Lokal anestezik ilaçların uygulandığı bölgesel anestezi, spinal anestezi, epidural anestezi uygulamalarında da hasta, ameliyat öncesinde anestezi uzmanı tarafından genel anestezideki gibi hazırlanır.  

» Lokal Anestezi

Lokal anestezi, belirli bir bölgenin geçici olarak his kaybı yaşamasını sağlamak amacıyla uygulanan bir anestezi türüdür.

Uygulama sırasında, anestezi uzmanı veya doktor, hedeflenen bölgeye anestezik bir madde enjekte eder. Bu madde, sinir uçlarının iletimini bloke ederek, o bölgedeki ağrı hissini ortadan kaldırır. Lokal anestezi, hastanın bilinçli kalmasına ve çevresindeki olayları algılamaya devam etmesine olanak tanır. Bu durum, bazı hastalar için daha az stresli bir deneyim sunar.

Lokal anestezinin avantajları arasında, genel anesteziye göre daha az risk taşıması, iyileşme süresinin genellikle daha kısa olması ve hastanın hastanede kalma süresinin azalması yer alır. Ayrıca, lokal anestezi uygulanan hastalar, işlem sonrasında hemen normal aktivitelerine dönebilirler.

Anestezi Sonrası Bakım

Ameliyat bittikten sonra hastanın anestezinin etkisinden tamamen çıkarak bilincini kazanması, solunumunun düzelmesi sağlanır. Ağrı duymaması, bulantı kusma olmaması için gerekli ilaçlar uygulanır. Hasta bir süre ameliyathanede anestezi uzmanlarının ve anestezi teknikerlerinin kontrolündeki derlenme ünitelerinde takip edildikten sonra hasta servislerindeki yataklarına transferi sağlanır.

Reanimasyon Yoğun Bakım

Anesteziyoloji ve Reanimasyon uzmanlık dalının Reanimasyon bölümü yoğun bakım ünitelerindeki yoğun bakım ile ilgilidir. Anesteziyoloji ve Reanimasyon uzmanlık eğitimi yoğun bakım eğitimi de vermektedir. Uzmanlarımız yoğun bakım hastalarımızın da tedavilerini yönetmektedir.

Anestezi Riski Var Mıdır?

Her tıp girişiminin olduğu gibi ameliyat sonrası anestezi işlemlerinin de komplikasyonları olmaktadır. Önemli olan hastaların ameliyat sonrası gelişebilecek komplikasyonlarını öngörerek önlemini almak, komplikasyon geliştiğinde ise gereken tedavileri zaman kaybetmeden uygulamaktır. 

Herkese sağlıklı, mutlu bir yaşam dileriz.

Prof. Dr. Onur ÖZLÜ

Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı