Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon

“Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, hareket sistemi hastalıklarıyla ilgilenen bir tıp dalıdır. Bu sistem sinirler, kemikler, eklemler, bağlar, tendonlar ve kaslardan oluşur. Bu branş, bu hastalıkların tanı, tedavi ve rehabilitasyonuyla uğraşır. Yaralanmalar ve ağrılar da bu alanda ele alınır.”



Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon (FTR) Nedir?

Çeşitli hastalıklara ve yaralanmalara bağlı olarak özürlü/engelli hale gelen kişilerin, fonksiyonlarını en üst düzeye çıkarmak , bağımsızlıklarını sağlamak ve yaşam kalitelerini yükseltmek amacıyla rehabilitasyon uygulamaları yapmaktadır. 

Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon uzmanlık alanı, bireylerin fiziksel sağlıklarını iyileştirmeye yönelik kapsamlı bir yaklaşım sunmaktadır. Bu alan, çeşitli hastalıkların ve durumların neden olduğu ağrı, fonksiyon kaybı, yaşam kalitesinde bozulma, özürlülük, engellilik ve sakatlık gibi sorunlarla başa çıkmayı hedefler. Uzmanlık, özellikle aşağıdaki hastalık gruplarını içermektedir:

1. Romatizmal Hastalıklar

Bu grup, eklem ve bağ dokusunu etkileyen hastalıkları kapsar. Romatoid artrit, osteoartrit ve lupus gibi durumlar, hastaların günlük yaşamlarını olumsuz etkileyebilir. Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon, bu hastalıkların yönetiminde ağrıyı azaltma, hareket kabiliyetini artırma ve genel yaşam kalitesini iyileştirme amacı taşır.

2. Nörolojik Hastalıklar

İnme, Parkinson hastalığı, multipl skleroz gibi nörolojik durumlar, bireylerin motor becerilerini ve günlük aktivitelerini etkileyebilir. Rehabilitasyon süreçleri, bu hastalıkların etkilerini azaltmak ve hastaların bağımsızlıklarını artırmak için özel olarak tasarlanmış egzersiz programları ve terapiler içermektedir.

3. Ortopedik/Travmatolojik Hastalıklar

Kırıklar, burkulmalar, tendon yaralanmaları gibi ortopedik durumlar, genellikle cerrahi müdahale gerektirebilir. Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon, bu tür yaralanmalar sonrası iyileşme sürecini hızlandırmak ve fonksiyonel geri dönüşü sağlamak için kritik bir rol oynamaktadır.

4. Kardiyopulmoner Hastalıklar

Kalp ve akciğer hastalıkları, bireylerin fiziksel aktivitelerini kısıtlayabilir. Rehabilitasyon programları, bu hastalıkların yönetiminde solunum ve kardiyovasküler fonksiyonları iyileştirmeye yönelik egzersizler ve eğitimler içermektedir.

5. Algolojik Hastalıklar

Kronik ağrı sendromları, fibromiyalji gibi durumlar, hastaların yaşam kalitesini ciddi şekilde etkiley 

Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon bölümü, çeşitli sağlık sorunları yaşayan hastalara kapsamlı bir tedavi süreci sunmaktadır. Bu bölüm, her yaştan bireye hitap etmekte olup, hastaların fiziksel fonksiyonlarını iyileştirmek, ağrılarını azaltmak ve yaşam kalitelerini artırmak amacıyla çeşitli yöntemler kullanmaktadır.


Fizik Tedavi Neye Bakar?

    • Boyun Ağrıları 
    • Sırt Ağrıları 
    • Bel Ağrıları  
    • Sakroiliak eklem disfonksiyonu
    • Duruş (Postür) Bozuklukları
    • Eklem ve eklem çevresi dokulardan kaynaklanan ağrı ve diğer problemler 
    • Omuz ağrısı, Dirsek ağrısı, El-el bilek ağrısı 
    • Kalça ağrısı, Diz ağrısı ,Ayak-ayak bileği ağrısı 
    • Yumuşak doku ağrıları (tendinit, tenosinovit, bursit, kapsülit vb.)
    • Kronik ağrılar
    • Kompleks Bölgesel ağrı Sendromu 
    • Osteoartrit
    • Osteoporoz
    • Karpal Tünel ve diğer tuzak nöropatiler
    • Fibromiyalji
    • Miyofasiyal Ağrı Sendromları
    • Nörolojik hastalıkların rehabilitasyonu 
    • Kardiyopulmoner hastalıkların rehabilitasyonu
    • Romatolojik hastalıkların rehabilitasyonu
    • Ortopedik hastalıkların rehabilitasyonu
    • Geriatrik hastalıkların rehabilitasyonu 
    • Fonksiyon kaybı, yaşam kalitesinde bozulma, özürlülük, engellilik ve sakatlığa yol açabilen diğer hastalıkların rehabilitasyonu
    • Spor yaralanmaları (stres kırığı, aşil tendiniti, iliotibial bant sendromu, DeQuervain tenosinoviti,rotator kuf hastalığı, medial ve lateral epikondilit vb.)

Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyonun Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Fizik tedavi merkezinde tedavi süreci, öncelikle hastanın durumunun detaylı bir şekilde değerlendirilmesi ile başlar. Bu değerlendirme, hastanın tıbbi geçmişi, mevcut şikayetleri ve fiziksel muayenesi ile gerçekleştirilir. Bu aşamada, hastanın ihtiyaçlarına uygun bir tedavi planı oluşturulmaktadır.

Fizik tedavi hastalıkları tedavi yöntemleri arasında ilaçlar önemli bir yer tutar. Ağrı kesiciler, kas gevşeticiler ve iltihap önleyici ilaçlar gibi çeşitli medikal tedavi seçenekleri, hastaların durumuna göre reçete edilebilir. Bunun yanı sıra, fizik tedavi cihazları da tedavi sürecinde sıklıkla kullanılmaktadır. Ultrason, elektrik stimülasyonu ve sıcak-soğuk uygulamaları gibi cihazlar, ağrıyı azaltmak ve iyileşme sürecini hızlandırmak için etkili bir şekilde kullanılmaktadır.

Masaj ve manipülatif tedaviler, kas ve eklem sağlığını desteklemek amacıyla uygulanan diğer önemli fizyoterapi ve rehabilitasyon yöntemleridir. Bu teknikler, kas gerginliğini azaltmak, kan akışını artırmak ve genel rahatlama sağlamak için kullanılmaktadır. Ayrıca, terapötik enjeksiyonlar, özellikle eklem ağrıları ve iltihaplanmalarında etkili bir tedavi seçeneği olarak öne çıkmaktadır. Bu enjeksiyonlar, doğrudan ağrılı bölgeye uygulanarak hızlı bir rahatlama sağlamaktadır.

Teypleme ve egzersizler, hastaların rehabilitasyon sürecinde önemli bir rol oynamaktadır. Teypleme, eklem ve kasların desteklenmesi amacıyla uygulanan bir tekniktir ve yaralanma sonrası iyileşme sürecini hızlandırabilir. Egzersiz programları ise, hastaların güçlenmesine, esneklik kazanmasına ve genel fiziksel durumlarının iyileşmesine yardımcı olmaktadır.

Bu programlar fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezlerinde, bireysel ihtiyaçlara göre özelleştirilmekte ve hastaların ilerlemesi düzenli olarak takip edilmektedir. Başlıca fizik tedavi hastalıkları ve tedavileri şu şekilde listelenebilir;

  • İlaç uygulamaları
  • Terapötik enjeksiyon uygulamaları (yumuşak doku, eklem ve sinir blokajları)
  • Rehabilitasyon Uygulamaları
    1. Nörolojik hastalıklarda (Omurilik Yaralanması, Travmatik Beyin Hasarı, İnme, Multipl Skleroz, Amyotrofik Lateral Skleroz, Guillain-Barré, Myastenia Gravis, Parkinson vb.) rehabilitasyon uygulamaları,
    2. Kalp hastalıklarında rehabilitasyon uygulamaları
    3. Akciğer hastalıklarında rehabilitasyon uygulamaları
    4. Romatolojik hastalıklarda rehabilitasyon uygulamaları
    5. Pediatrik rehabilitasyon uygulamaları (Serebral Palsi, Kas Distrofisi, Spina Bifida vb.)
    6. Ortopedik hastalıklarda (amputasyon, artroplasti, kırıklar ve diğer ortopedik girişimler sonrası) rehabilitasyon uygulamaları
    7. Özel Rehabilitasyon uygulamaları (pelvik ağrı, kanser rehabilitasyonu, yanık rehabilitasyonu, lenfödem tedavisi, ürogenital hastalıklarda rehabilitasyon uygulamaları vb.)
    8. Spastisite tedavisi
    9. İleri teknolojiye dayalı rehabilitasyon uygulamaları (robotik rehabilitasyon, sanal gerçeklik, tele rehabilitasyon vb.)

Egzersiz Uygulamaları

  • Aerobik, Kuvvetlendirme, Stabilizasyon, Germe, Eklem Hareket Açıklığı, Solunum Egzersizleri, Denge-Koordinasyon, PNF, Yatak İçi Egzersizler vb.,
  • Postoperatif dönemde ve yoğun bakım ünitesinde mobilizasyon ve egzersiz uygulamaları
  • Kaplıca tedavisi ve hidroterapi uygulamaları
  • Ortez ve Protez Uygulamaları ve Eğitimi
  • Fizik Tedavi Uygulamaları
      1. Sıcak ve soğuk uygulamaları
      2. İnfraruj uygulamaları
      3. Lazer uygulamaları
      4. TENS uygulamaları
      5. Çeşitli elektrik akımı uygulamaları
      6. Terapötik elektrik stimülasyonu uygulamaları
      7. Terapötik ultrason ve fonoforez uygulamaları
      8. İyontoforez uygulamaları
      9. Mekanoterapi uygulamaları
      10. Traksiyon uygulamaları
      11. Basit ve bilgisayarlı denge eğitim cihazı uygulamaları
      12. Mobilizasyon/manipülasyon uygulamaları
      13. Devamlı Pasif Hareket Cihazı Uygulamaları
      14. Teypleme

 

 

Prof. Dr. Belma Füsun KÖSEOĞLU

Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı

Branş Doktorlarımız

Prof. Dr. Belma Füsun Köseoğlu

Fizik Tedavi, Rehabilitasyon ve Algoloji Uzmanı

TOBB ETÜ Tıp Fakültesi Hastanesi

Sosyal Medya Hesaplarımız