“Radyoloji, modern tıbbın vazgeçilmez bir parçası olup, hastalıkların tanı ve tedavisinde önemli bir rol oynar. Günümüzde hastaların organ, damar ve dokularının detaylı görüntülenmesi, tıbbi görüntüleme yöntemleri aracılığıyla gerçekleştirilmektedir.”

Radyoloji Nedir?

Radyoloji, güncel Türk Dil Kurumu sözlüğünde “ışın bilimi” olarak tanımlanmıştır. Tıbbi görüntüleme olarak adlandırılan bu alan, modern tanı aletlerini kullanarak hastaların organ, damar ve dokularının görüntülenmesi, raporlanması ve gerekli görüldüğünde görüntüleme eşliğinde tanı ve tedavi edici işlemlerin yapılmasını kapsar. Bu işlemlere “girişimsel radyoloji” denir.

Radyoloji Bölümü

Radyoloji bölümü, hastaların çeşitli hastalıklarının teşhis ve tedavisinde kullanılan tıbbi görüntüleme yöntemlerini uygulayan birimdir. Radyoloji uzmanları, hasta yönlendirmeleri doğrultusunda gerekli görüntülemeleri yapar ve elde edilen verileri değerlendirir.

Radyoloji Ne İş Yapar?

Radyoloji, genel olarak aşağıdaki görevleri üstlenir:

• Tıbbi görüntüleme: Hastaların organ ve dokularının görüntülenmesi.
• Görüntüleme raporları: Elde edilen görüntülerin değerlendirilmesi ve raporlanması.
• Girişimsel işlemler: Gerekli görüldüğünde biyopsi alma veya tedavi edici işlemler yapma.

Radyolojide Ne Yapılır?

Radyoloji bölümünde, klinisyenler tarafından hemen tüm hastalıklara yönelik istenen görüntülemeler gerçekleştirilir. Bu talepler genellikle aşağıdaki yöntemleri içermektedir:

• Direkt radyografik (röntgen)
• Ultrasonografi (US)
• Mamografi
• Bilgisayarlı tomografi (BT)
• Dijital anjiyografi (DSA)
• Kemik mineral dansitometri (KMD)
• Manyetik rezonans görüntüleme (MR)

Bu inceleme yöntemlerindeki görüntüler, radyoloji uzmanları tarafından değerlendirilir ve raporlanır. Ayrıca, etkili iletişim ile kliniklerden gelen talepler doğrultusunda bu modern tanı cihazları eşliğinde biyopsi alınabilir ve tedavi edici işlemler yapılabilir.

Radyoloji Hangi Hastalıklara Bakar?

Radyoloji, birçok hastalığa yönelik görüntüleme sağlar. Bu hastalıklar arasında kanser, enfeksiyonlar, travmalar, kemik hastalıkları, damar hastalıkları ve iç organ hastalıkları bulunmaktadır. Radyoloji uzmanları, hastalıkların teşhisinde kullanılan görüntüleme teknikleriyle bu alanlarda çalışır.

Radyolojide Hangi İncelemeler (Testler) Yapılıyor?

Radyoloji bölümünde hastaların başvuru sırasında kendilerine istenen incelemeler şunlardır:

1. Direkt Radyografik İncelemeler:
   • Kafa, boyun, akciğer, omurga, karın, kollar, eller, bacaklar ve ayaklar görüntülenebilir.
2. Ultrasonografi (US):
   • Bebeklerde kafa içi, bebeklerde ve erişkinlerde saçlı, saçsız deri bölgeleri, boyun, tiroid, tükrük bezleri, memeler, karın içi organlar, testisler, kas ve yumuşak dokular, eklemler ve damarlar (renkli Doppler ultrasonografi) görüntülenir. Ultrasonografi eşliğinde biyopsi ve memedeki dokuya tel ile işaretleme işlemleri yapılabilir.
3. Mamografi:
   • Kırk yaş üzeri kadınlarda tarama ve tanı işlemleri ile olası kitlelere yönelik tel ile işaretleme işlemleri yapılır.
4. Bilgisayarlı Tomografi (BT):
   • Kafadan ayakların ucuna kadar tüm doku ve organlar, damar yapıları, kemikler, kalp ve koroner damarlar detaylı olarak incelenir.
5. Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR):
   • Tüm yumuşak dokular, karın içi organlar, kalp, beyin, omurilik ve damarlar çok detaylı olarak incelenir.
6. Dijital Anjiyografi (DSA):
   • İnsan bedenindeki tüm damarlara yönelik inceleme ve seçili organlar ile damarlara yönelik tedavi gerçekleştirilir.
7. Kemik Mineral Dansitometri (KMD):
   • Kemiklerin mineral yoğunluğu ölçülür.

Radyoloji Raporu Nedir?

Radyoloji raporu, radyoloji uzmanı tarafından elde edilen görüntülerin değerlendirilmesi sonucunda hazırlanan resmi belgedir. Bu raporda, görüntüleme sonuçları, hastanın durumu ve önerilen tedavi yöntemleri hakkında bilgiler yer alır. Radyoloji raporu, doktorlar tarafından hastanın tedavi sürecinde kullanılır.

Radyoloji Uzmanı Neye Bakar?

Radyoloji uzmanı, hastaların tıbbi görüntüleme sonuçlarını inceler ve bu görüntüler üzerinden hastalıkların teşhis edilmesine yardımcı olur. Uzmanlar, çeşitli görüntüleme teknikleri kullanarak hastaların durumunu değerlendirir ve gerekli raporları oluşturur.

Tıbbi Görüntüleme Nedir?

Tıbbi görüntüleme, hastaların organ ve dokularının görüntülenmesini sağlayan yöntemlerin tümünü kapsar. Bu yöntemler arasında röntgen, ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MR), mamografi ve dijital anjiyografi bulunmaktadır. Tıbbi görüntüleme, hastalıkların erken teşhisi ve tedavi planlamasında hayati öneme sahiptir.

Prof.Dr. İbrahim TANZER SANCAK

Radyoloji Anabilim Dalı