“Romatoloji, kas-iskelet sistemi ve bağ dokularını etkileyen romatizmal hastalıkların tanı, tedavi ve yönetimi ile ilgilenen tıp dalıdır.”
Romatoloji Nedir?
Romatoloji, romatizmal hastalıkların tanı, tedavi ve yönetimiyle ilgilenen tıp dalıdır. Bu hastalıklar, kas-iskelet sistemi ve bağ dokularını etkileyen, genellikle iltihap, ağrı, şişlik ve işlev kaybına yol açan durumları içerir. Romatolojik hastalıklar, genellikle bağışıklık sisteminin bozulmasından kaynaklanır ve birçok farklı şekilde ortaya çıkabilir.
Romatoloji Bölümünün Kapsamı
- Hastalıkların Değerlendirilmesi: Romatoloji uzmanları, hastaların şikayetlerini, öykülerini ve fizik muayene bulgularını değerlendirerek doğru tanı koyar. Bu süreçte çeşitli laboratuvar testleri ve görüntüleme yöntemleri kullanılır.
- Tedavi Yöntemleri: Romatologlar, hastalığın türüne ve şiddetine göre çeşitli tedavi yöntemleri uygular. İlaç tedavisi, fizik tedavi, yaşam tarzı değişiklikleri ve gerektiğinde cerrahi müdahale gibi yaklaşımlar kullanılabilir.
- Kronik Yönetim: Romatizmal hastalıklar genellikle kronik seyrettiğinden, romatoloji uzmanları hastaların uzun dönem takiplerini yapar. Bu takipler, hastalığın kontrol altında tutulması ve hastaların yaşam kalitesinin artırılması açısından önemlidir.
TOBB ETÜ Hastanesi Romatoloji Bölümü
TOBB ETÜ Hastanesi’nde 2015 yılından bu yana hizmet veren Romatoloji Bölümü, romatizmal hastalıkların tanı ve tedavisiyle ilgilenmektedir. Romatizmal hastalıklar, kas, kemik ve bunları birbirine bağlayan dokularda ağrı, şekil bozukluğu ve işlev kaybıyla seyreden durumlardır. Bu bölüm, iltihaplı romatizmal hastalıklara, özellikle artrit hastalıklarına odaklanmaktadır.
Sık Görülen Romatoloji Hastalıkları
Romatoloji bölümünde en sık görülen hastalıklar şunlardır:
- Romatoid Artrit: Genellikle el ve ayakların küçük eklemlerinde simetrik ağrı, şişlik ve sabah tutukluğu ile başlar.
- Sjögren Sendromu: Eklem ağrısı ve şişliği, ağız ve gözlerde kuruluk gibi belirtilerle kendini gösterir.
- Sistemik Lupus Eritematozus: Eklem bulgularının yanı sıra çeşitli organlarda anormal bulgulara yol açan sistemik bir hastalıktır.
- Ankilozan Spondilit: Bel ve sırt ağrısına yol açan iltihaplı romatizmadır ve zamanla duruş bozukluklarına neden olabilir.
- Gut: Ayak baş parmağında ağrı, kızarıklık ve şişlik ile karakterize olan tekrarlayan bir hastalıktır.
- Polimiyalji Romatika: 50 yaş sonrası sık görülen, kaslarda ağrı ve tutukluk yapan bir hastalıktır.
- Ailesel Akdeniz Ateşi: Tekrarlayan karın ağrıları ve ateş atakları ile seyreden bir hastalıktır.
- Behçet Hastalığı: Ağız yaraları ve göz iltihapları ile kendini gösterir.
Romatoloji Neye Bakar?
Romatoloji bölümünde, yukarıda belirtilen romatizmal hastalıkların yanı sıra iltihaplı kas romatizması, bağ dokusu hastalıkları ve damar iltihapları gibi durumlar da değerlendirilmektedir. Hastalar, şikayetleri doğrultusunda detaylı bir değerlendirmeye tabi tutulmakta ve tedavi planları oluşturulmaktadır.
Romatoloji Tanı Yöntemleri
Romatoloji bölümünde tanı koyma sürecinde kullanılan yöntemler şunlardır:
- Fiziksel Muayene: Hastanın eklemlerinin durumu, ağrı noktaları ve hareket kabiliyeti değerlendirilir.
- Laboratuvar Testleri: Kan testleri ile iltihap belirteçleri, otoantikorlar ve genel sağlık durumu incelenir.
- Radyolojik İncelemeler: X-ray, MRI ve ultrason gibi görüntüleme yöntemleri ile eklem durumu ve yapısal değişiklikler değerlendirilir.
Tedavi Yöntemleri
Romatoloji bölümünde tedavi süreci, hastalığın türüne ve evresine göre farklılık göstermektedir. Tedavi yöntemleri arasında:
- İlaç Tedavisi: Ağrı kesiciler, iltihap giderici ilaçlar ve hastalığı modifiye eden tedavi seçenekleri kullanılır.
- Fizik Tedavi: Eklemlerin hareket kabiliyetini artırmak ve kas gücünü geliştirmek için fizik tedavi uygulamaları önerilir.
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Hastalara, beslenme ve egzersiz programları hakkında bilgi verilerek yaşam kaliteleri artırılmaya çalışılır.
- Cerrahi Müdahale: Gerekli durumlarda eklem cerrahisi gibi müdahaleler de yapılabilir.
Romatoloji bölümünde, hastaların hastalıklarının erken evresinde değerlendirilmesi ve izlenmesi büyük önem taşımaktadır. Hastaların ihtiyaçlarına yönelik hızlı ve etkili tedavi yöntemleri uygulanmaktadır.
Prof. Dr. Hamide KART KÖSEOĞLU
İç Hastalıkları ve Romatoloji Anabilim Dalı